Grondwet
09/12/2008

 Wat weten wij van onze grondwet? Het leeft niet zo erg, om het zachtjes uit te drukken. Misschien moeten we er wel een Dag van de Grondwet voor creëren, zoals in Spanje.



6 December is in Spanje een vrije dag, de Dia de la Constitucion. Precies dertig jaar geleden werd de huidige Spaanse democratie geboren, na jaren van dictatuur onder Franco. Er kwam een Spaanse grondwet, die op 6 december 1978 per referendum werd aangenomen. De opkomst was groot (67%), de uitslag overweldigend (89 % voor, 8% tegen, 3% blanco).
En dat in een land waarin van oudsher en eigenlijk nog steeds de Catalanen, Basken en Andalusiërs zich autonoom opstellen tegenover het Castilliaanse Centrum in Madrid. In 1978 overwon de gezamenlijke wens het Francoregime af te zweren.
 
De eerste linkse krant die toen werd opgericht, was El Pais. Zij had al meteen een forse oplage en is sindsdien een spreekbuis gebleven van vooruitstrevend Spanje. De grootste krant van Spanje is een links dagblad!
Deze zaterdag werden er in El Pais liefst twaalf pagina's aan de grondwet besteed. Kom daar eens om in Nederland! Wat weten wij eigenlijk van onze grondwet? Krijgen scholieren daar ooit een les over? Ik kan me dat van mijn schooltijd niet herinneren.
Natuurlijk gaan de stukken in El Pais over de zaken waarin de grondwet wellicht niet meer up-to-date is. Heikele punt blijven bijvoorbeeld de rechten op autonomie. Catalonië noemt zich een 'natie', en het Catalaans wordt er naast de officiële taal, het Castiliaans, onderwezen. Als buitenlander merk je soms onverwacht iets van de taalstrijd, bijvoorbeeld wanneer je geld pint en gevraagd wordt welke taal je wenst. Spanjaarden kunnen dan kiezen tussen Catalaans en Castiliaans.
Maar ook Andalusië presenteert zichzelf als een 'nationale realiteit', een provincie met een eigen karakter en eigen bestuur. En de Baskische Eta is helaas ook nog steeds een realiteit.
Daar staat tegenover dat de terroristische tak van de Eta unaniem wordt veroordeeld. Zo werd onlangs in Fuengirola (Andalusië dus) een monument onthuld voor de slachtoffers van het terrorisme (voornamelijk de Eta).
 
monument tegen terrorisme
 
Een ander onderdeel van de grondwet, dat tamelijk verouderd aandoet, is de verhouding met de katholieke kerk. Hoewel er geen enkele staatsgodsdienst wordt toegestaan, is de regering volgens de grondwet verplicht een positieve band met de bestaande religieuze instanties te onderhouden, in het bizonder de katholieke kerk. Dat leidt tot de vraag of die toevoeging niet allerlei nodeloze discussies losmaakt.
Maar dat Spanje een constitutionele monarchie is, voor velen ter linkerzijde een in wezen verouderde staatsvorm, wordt in de commentaren in El Pais redelijk welwillend beoordeeld. Wat dat betreft lijken Spanje en Nederland wel op elkaar. Een modern koningshuis, in de grondwet verankerd, houdt het land bij elkaar.


Tagging: politiek, Spanje Terug naar het overzicht

Weblog Reacties:


Grondwettelijke belangstelling
Peterhttp://www.peterspagina.nl/ gepost @ 09/12/2008 17:14
Nu, Guusje ter Horst heeft meer dan de gebruikelijke belangstelling voor onze grondwet. Maar die wil ze een beetje voor haarzelf houden.
De 2e Kamer wilde eerst eens een gedegen en diepgaand debat voor er wat gewijzigd gaat worden, ter Horst heeft eerst een staatscommissie aan het werk gezet.

Het grappige is dat het kabinet van alles en nog wat wil wijzigen aan de huidige grondwet. Onder andere dat de de grondwet niet zo makkelijk te wijzigen is in de toekomst.

Ik denk dat de belangstelling voor onze grondwet wel wat zal toenemen als de staatscommissie met voorstellen komt.
 
Toetsingsrecht
Marcohttp://staff.science.uva.nl/~vervoort gepost @ 12/12/2008 00:46
Ik herinner me dat ik een tijdje geleden had gelezen dat er iets raars was aan de Nederlandse grondwet. En ja, het blijkt dat wij een van de weinige landen zijn (samen met Finland), waar het de rechter verboden is gewone wetten te toetsen aan de grondwet. Dus als de grondwet A zegt, en een gewone wet zegt B, dan dient de rechter zich aan B te houden. Wat mijns inziens toch een deel van de waarde van een grondwet weghaalt.

Wikipedia leert mij overigens dat dit gaat veranderen: het 'Wetsvoorstel Halsema' zou wetten toetsbaar maken aan een deel van de grondwet, en is 10 dagen geleden goedgekeurd door de eerste kamer. Maar omdat dit zelf weer een grondwetswijziging betreft moet het na de eerstvolgende verkiezingen nog een keer goedgekeurd worden.
 

  • Deze website is gesloten. Zie verder op Facebook.
  • Naam: Maja Vervoort
  • Locatie: Terra
  • Woonplaats: Amsterdam, al langer dan veertig jaar
  • In de zomer: De Wolden, Drenthe
  • In de winter: Andalucia
  • In een ver verleden: IndonesiĆ«
  • Ooit gestudeerd: psychologie

  • Studievoorkeur, maar helaas niet gedaan: Nederlands

  • Testuitslag beroepskeuzebureau: Ga jij maar bij een uitgeverij werken

  • Werkzaam geweest als: redacteur en hoofdredacteur van het tijdschrift  Psychologie Magazine auteur

  • Schreef ook in: Opzij (artikelen) en Trouw (recensies)

  • Getrouwd: ja, met hem

  • Kinderen: ja, twee

  • Gelukkig: steeds vaker 
  •  Motto: Bless this Mess  

maja openingspagina 

 

Reacties:

Reageer
Marco: Toetsingsrecht
Reageer
Peter: Grondwettelijke belangstelling