Tagging: Hersenen

Ik en mijn hersenscan
13/03/2008

Mijn hersenen en ik leven in gescheiden werelden. Als ik naar het toetsenbord reik, is die actie al tot in de puntjes voorbereid zonder dat ik daar weet van heb. En de woorden die daarna verschijnen zijn een resultaat van talloze bliksemsnelle ontploffinkjes in mijn brein.

 Boek Mark Mieras

Dat wetende, kun je je afvragen wie nu eigenlijk de baas is over je gedachten en handelingen, waar zit het centrum? Hallo Houston?
Daar zijn grofweg drie antwoorden op. Het meest aantrekkelijk is de opvatting dat mijn geest hoe dan ook de baas is over mijn hersenen, een autonome instantie die de keuzes in het leven bepaalt, of dat nou gaat over de kleren die ik vandaag aantrek of het werk dat ik doe. Oké, de hersenen doen het voorbereidende werk, maar zij staan in dienst van de geest.
Een tweede mogelijkheid is dat de hersenen de baas zijn en de geest een bijverschijnsel. Met de toenemende kennis van wat zich in het brein afspeelt terwijl we denken, lachen, praten of dromen, wordt die opvatting steeds aannemelijker. Het brein is voortdurend bezig informatie te verzamelen, verbanden te leggen, zaken in het geheugen op te slaan of juist niet, aan te sporen tot bewuste actie of juist niet. Er zijn neuronen die in de hersenscan oplichten bij het zien van je geliefde, bij het horen van een bekend lied of bij het constateren dat er iets fout gaat (het oeps-effect).
 
Wie dat niet gelooft, leze het boek Ben ik dat van wetenschapsjournalist Mark Mieras. Een buitengewoon boeiend en informatief boek. 35 hoofdstukken over alledaagse verschijnselen als vriendschap en verliefdheid, plannen maken, een liedje dat in je hoofd blijft hangen, lachen, huilen, maar ook over de ontwikkeling bij kinderen en hersentraining bij ouderen. Het hersenonderzoek over deze onderwerpen gaat eigenlijk over waarneming, geheugen, emoties en de hardware in het brein, maar Mieras weet het zo op te schrijven dat een leek geïnteresseerd raakt in zijn eigen hersenen.
Hij gaat uit van de ervaringen die iedereen heeft, met name over zichzelf als een autonoom wezen, en zet daar recent hersenonderzoek tegenover waardoor de lezer langzaam gevoelig wordt voor het idee dat ons bewuste handelen eigenlijk een product is van het brein. Dat geldt ook voor ons zelfbewustzijn: de geest, een heel nuttig product, want zonder dat kunnen we niet functioneren.
 
Voor het dagelijks leven heeft diezelfde geest een oplossing voor het dilemma 'wie is hier de baas'. Dat is de derde mogelijkheid: hersenen en geest leven in twee gescheiden werelden. Ik ervaar mijzelf als mijzelf en niet als mijn hersenen. Ik ben vooralsnog de baas over wat ik denk en doe. Mijn hersenen doen hun best die illusie in stand te houden.


Tagging: Hersenen, Boeken
(4 Reacties)


Mijn brein wil niet slapen
01/01/2007

Het brein produceert gedachten. Mijn brein produceert slapeloze nachten.

Het is kwart voor zeven, het is nog donker.
Zal ik opstaan? Ik heb maar vijf uur geslapen, dat wordt een waardeloze dag.
Mijn brein overweegt de opties.
Ik neem een slokje van de witte port die naast mijn bed staat en die doorgaans voor een automatische reactie zorgt.
Mijn brein is erop geconditioneerd: oogjes dicht, slapen.
licht in de nacht
Maar nu helpt het niet, het blijft wakker.
Ik zie de lantaarn die boven het wegdek hangt tussen de gordijnen door heen en weer zwaaien. Het stormt buiten.
Dan dringt het tot me door dat het licht me wakker heeft gemaakt en ik draai me om.
Mijn brein is tevreden. De juiste gedachte, eindelijk!
We leggen ons te ruste, mijn brein en ik.
Tagging: Hersenen
(1 Reacties)


Eerlijk zullen we alles delen
27/11/2006

Stel dat iemand je voorstelt een bedrag van 20 euro te verdelen: jij 4 euro en de ander 16 euro.

Er zijn maar weinig mensen die daarmee akkoord gaan. 4 tegen 16 euro is een oneerlijke deal! Je weigert dus - waarmee je die 4 euro uiteraard verder kunt vergeten. zak geld

Maar nu komt er een hersenonderzoeker die via een magnetische spoel een stroompje door je hoofd laat gaan, en hé, nu heb je er eigenlijk geen enkel probleem mee: ach, die 4 euro is toch mooi meegenomen! Je eigenbelang gaat voor.

Dit is globaal de uitkomst van een onderzoek naar de activiteit van één bepaald hersengebiedje bij het accepteren of afwijzen van een oneerlijk aanbod. Het blijkt dat het uitschakelen van dat hersengebiedje door de magnetische inductie ons hebberiger maakt, zodat we eerder met een oneerlijk aanbod akkoord gaan.

Niet iedereen is er gevoelig voor. In een experimentele groep proefpersonen zei 45% inderdaad 'ja, geef maar op die 4 euro', tegen 10% in de controlegroep (die dus niet magnetisch geprikkeld werd). En hoewel van de eerste groep toch nog steeds 55 % zich niet liet manipuleren, is 45 tegen 10 een statistisch significant verschil. (Bron: NRC Handelsblad)

 Let wel: dit was niet een onderhandeling in de trant van 'laten we eens kijken of we er een eerlijker verdeling van kunnen maken'. Het was een eenmalig aanbod. Frappant is verder dat iedereen wel inzag dat het een oneerlijke deal was, maar dat 45% zich daar kennelijk niet aan stoorde en dus akkoord ging.

Natuurlijk, het gaat bij dit soort onderzoek altijd over een laboratoriumproef. Maar toch!  In deze vergelijkbare setting, met vergelijkbare proefpersonen gaat een significant groter deel mee met een deal die iedereen als oneerlijk bestempelt. Enkel en alleen door de uitschakeling van pakweg een halve centimeter hersenweefsel.

Ik vraag me af of dit hersengebied normaliter 'aan' staat en we dus in het algemeen geneigd zijn een oneerlijke deal niet te accepteren. En of we de knop naar believen aan en uit kunnen zetten.

En ten slotte: of bij kinderen die opgroeien in honger en armoede, die dus niet anders gewend zijn dan dat zij oneerlijk behandeld worden, zo'n hersengebiedje wel ooit tot ontwikkeling komt.

Tagging: Hersenen
(1 Reacties)

  • Deze website is gesloten. Zie verder op Facebook.
  • Naam: Maja Vervoort
  • Locatie: Terra
  • Woonplaats: Amsterdam, al langer dan veertig jaar
  • In de zomer: De Wolden, Drenthe
  • In de winter: Andalucia
  • In een ver verleden: IndonesiĆ«
  • Ooit gestudeerd: psychologie

  • Studievoorkeur, maar helaas niet gedaan: Nederlands

  • Testuitslag beroepskeuzebureau: Ga jij maar bij een uitgeverij werken

  • Werkzaam geweest als: redacteur en hoofdredacteur van het tijdschrift  Psychologie Magazine auteur

  • Schreef ook in: Opzij (artikelen) en Trouw (recensies)

  • Getrouwd: ja, met hem

  • Kinderen: ja, twee

  • Gelukkig: steeds vaker 
  •  Motto: Bless this Mess  

maja openingspagina 

 

Berichten:

Schrijf boodschap
Ik en mijn hersenscan
Schrijf boodschap
Mijn brein wil niet slapen
Schrijf boodschap
Eerlijk zullen we alles delen
1-3 van 3
 

Reacties:

Reageer
Peter
Reageer
Erik: opheldering beeld wolkers
Reageer
Reageer
Marie: zuid-afrika
Reageer
Robert: auto spuiten
Reageer
Mij: Gapen
Reageer
Maja: Herinnering aan Doris Day
Reageer
: Troost
Reageer
justin
Reageer
: Het is Fransje
 

Links:

Poll
Hillary Clinton

Volgens velen zou Hillary Clinton een goede aanwinst zijn in de regering van Obama. Welke functie zou ze moeten vervullen?

Vice-president
Minister Buitenlandse Zaken
Minister voor Volksgezondheid
Geen functie. Eens verloren, al verloren

Toon meer polls

Bezoeken sinds 2006-08-21: 549047